Defolar, defolmasın.
İyi ve güzeli aramaya koyulan insan, yolculuğa “niyet etmek” yerine, “karar alırsa” -bence- yol bir parça kararıyor. Çünkü dem yanlısı niyete karşılık, demdeme taraftarı karar; bizi, davranışımızı, hedefimizi, takvamızı, vs. İttika imajıyla itidal ötesine kaçırıp ifrat ve tefrit tepelerinde yorana ve bıktırana kadar gezdiriyor. -benim dünyamda- hakikat yolcusu yürürken fonda “Eye of the Tiger” çalması caiz değil. Önüne gelen her engeli parçalayıp geçmesi de farz mıdır bilemem. Kaldı ki keşif karşıtı kesif karar, şâirin “insan hangi dünyaya kulak kesilmişse öbürüne sağır.” İfadesinin de iz düşümü. Aldığı kararın ve aklına koyduğunun ardından sağına soluna bakmadan. Te’vil ve tabirler eşliğinde yardırabiliyor. Bunun en büyük tehlikelerinden biri, sanıyorum ki “küfre” -küfrün ahlakına- düşme ihtimali. Yani büyük davası karşısında “hiç ender hiç olan” “arzu” ve (insani) “kusur”larına yahut çevresindeki insanların avâmî hallerine tahammül edememe, örtme, gizleme ve kaçma tavrı “çile”midir? Bilmiyorum.
Halbuki bence İnsan, evvelâ, enfus binasının duvarlarını hissetmeli. Sınırlarına sarılmalı. Kusuru kusmayıp ondan ders devşirmeli. Kendine -kendîliğe ulaşmak üzere- defolarından yol çizmeli. Belki depolamalı onları, olanları. Âvâmsa kabullenmeli. Şehvâni duyguları yoğunsa bilmeli. İnanmıyorsa (eksikse) “inanmadığını” kendine itiraf edebilmeli.
Son tahlilde niyet, “edilir” ve talep geniş zamana yayılarak talebeliğe durulur. Ancak karar, “alınır” ve hakikat, kökünden tek seferde koparılmaya çalışılır. Kezâ kararla defolarının üzerini karalamayıp onunla yüzleşen; bir yandan sınırlarını, beriki yandan potansiyelini diğer açıdan da -çözmek üzere- sorunlarının farkına varır. Defosunu seven yahut defolu olmayı göze alan, inandığına inanır, inanmadığına inanmaz. Pot kırmaktan, göz’den düşmekten, göz’e batmaktan çekinmez. Eksik olduğu -belki de dünyaperestlikten gelen eksiklik- (kendince de) âşikar olduğundan hâl, alışkanlığa dönüşmeden Hafv ve reca arasında şuurla yaşar. İnşallah niyetine göre de istihdam olur.
27.09.2023
Osman Büyükmutlu